زنده یاد کسروی در کتاب تاریخ مشروطیت ایران نوشته:
طرفداران مشروطه در ایران چند دسته بودند:
کسانی که تحصیلکرده اروپا بودند و آنچه را که در فرنگ دیده بودند را میخواستند در ایران پیاده کنند.
برخی آخوندها که بدلایل منافع حرفه ای یا شغلی طرفدار مشروطه شده بودند و یا از سر دشمنی با فلان حاکم یا فلان مجتهد دیگر به صف آزادیخواهان پیوسته بودند.
دسته ای از آخوندها در بالای منبر، "مشروطه" را همان "تعالیم اسلام" قلمداد میکردند و برایش حدیث و آیه نقل میکردند. بسیاری از ملایان مشروطه را رواج شریعت میدانستند و در خطابه هایشان برای مشروطه و امام حسین تواما روضه ها میخواندند .
و بالاخره انبوه مردم که اساسا با معنای مشروطه بیگانه بودند و تنها بخاطر پیشوایان و بزرگان خود به جوش و خروش آمده بودند.
مشروطه اروپایی از یکسو و کیش شیعی از سوی دیگر ، این دو را آشتی نیست. اینها دو تاست و سازگاری با هم ندارند. علمای "شریعت خواه" اصولا با نوشتن "قانون اساسی" مخالف بودند زیرا مشروطه خواهان را بی دین و بابی می پنداشتند و می گفتند: هدف مشروطه خواهان از میان بردن شریعت اسلام است و این قانون اساسی را برای آن منظور می نویسند!
کسانی که تحصیلکرده اروپا بودند و آنچه را که در فرنگ دیده بودند را میخواستند در ایران پیاده کنند.
برخی آخوندها که بدلایل منافع حرفه ای یا شغلی طرفدار مشروطه شده بودند و یا از سر دشمنی با فلان حاکم یا فلان مجتهد دیگر به صف آزادیخواهان پیوسته بودند.
دسته ای از آخوندها در بالای منبر، "مشروطه" را همان "تعالیم اسلام" قلمداد میکردند و برایش حدیث و آیه نقل میکردند. بسیاری از ملایان مشروطه را رواج شریعت میدانستند و در خطابه هایشان برای مشروطه و امام حسین تواما روضه ها میخواندند .
و بالاخره انبوه مردم که اساسا با معنای مشروطه بیگانه بودند و تنها بخاطر پیشوایان و بزرگان خود به جوش و خروش آمده بودند.
مشروطه اروپایی از یکسو و کیش شیعی از سوی دیگر ، این دو را آشتی نیست. اینها دو تاست و سازگاری با هم ندارند. علمای "شریعت خواه" اصولا با نوشتن "قانون اساسی" مخالف بودند زیرا مشروطه خواهان را بی دین و بابی می پنداشتند و می گفتند: هدف مشروطه خواهان از میان بردن شریعت اسلام است و این قانون اساسی را برای آن منظور می نویسند!
وقتی قانون اساسی را در مجلس تهیه کردند بدلیل اینکه از آخوندها می
ترسیدند قرار شد آنرا به تایید همه مراجع تقلید و مجتهدین نجف و ایران
برسانند.
شیخ فضل الله و جمع زیادی از علما آنرا نپذیرفتند و مغایر شریعت میدانستند. مثلا اصل هشتم قانون اساسی این بود:
ماده هشتم میگوید: اهالی مملکت در برابر قانون دولتی متساوی خواهند بود". این ایراد دارد چون مُسلم و کافر در دیه و حدود برابر نتوانند بود. اگر مسلمانی یک یهودی یا زرتشتی یا بابی را بکشد او را به کیفر نتوان کشت.
اصل نوزدهم میگوید: تاسیس مدارس بمخارج دولتی و ملتی بوده و تحصیل اجباری باید مطابق قانون وزارت علوم و معارف مقرر شود.
ایراد این اصل این است که تحصیل اجباری مخالف شریعت است.
درباره اصل بیستم که میگوید" مطبوعات غیر از کتب ضال و مواد مغایر به دین آزادند و ممیزی در آنها ممنوع است" میگفتند: مطبوعات باید زیر نظر علما باشد.
ماده هشتم میگوید: اهالی مملکت در برابر قانون دولتی متساوی خواهند بود". این ایراد دارد چون مُسلم و کافر در دیه و حدود برابر نتوانند بود. اگر مسلمانی یک یهودی یا زرتشتی یا بابی را بکشد او را به کیفر نتوان کشت.
اصل نوزدهم میگوید: تاسیس مدارس بمخارج دولتی و ملتی بوده و تحصیل اجباری باید مطابق قانون وزارت علوم و معارف مقرر شود.
ایراد این اصل این است که تحصیل اجباری مخالف شریعت است.
درباره اصل بیستم که میگوید" مطبوعات غیر از کتب ضال و مواد مغایر به دین آزادند و ممیزی در آنها ممنوع است" میگفتند: مطبوعات باید زیر نظر علما باشد.
شیخ فضل الله نوری از بیخ و بن مخالف مشروطه بود. او معتقد بود دو لفظ
مساوات و شورا مردم را لامذهب میکند و با تاسیس مجلس عصر ریاست روحانیون
پایان می یابد.
وی میگفت: حریت باعث رواج مسکرات میشود و منکرات مشهود (علنی) میگردد و شریعت منسوخ شده و قرآن مهجور خواهد گردید.
مشروطه باعث اشاعه فاحشه خانه ها میشود و سبب افتتاح و رونق مدارس تربیت نسوان و دوشیزگان خواهد شد.
(کتاب رسائل، مکتوبات و اعلامیه های شیخ فضل الله نوری ص ۲۶۰)
وی میگفت: حریت باعث رواج مسکرات میشود و منکرات مشهود (علنی) میگردد و شریعت منسوخ شده و قرآن مهجور خواهد گردید.
مشروطه باعث اشاعه فاحشه خانه ها میشود و سبب افتتاح و رونق مدارس تربیت نسوان و دوشیزگان خواهد شد.
(کتاب رسائل، مکتوبات و اعلامیه های شیخ فضل الله نوری ص ۲۶۰)
خب پس کصمادر مهسا امینی
پاسخحذف