در این بخش به داستان ثروت اندوزی و احتکار یک مجتهد معروف شیعه می پردازیم:
حاج آقامحسن سلطانآبادی عراقی (اراکی)، فقیه و مجتهد شیعه سده ۱۳ هجری قمری بود.
پدرش به دعوت یکی از شاهزادگان قاجار به اراک آمد. با مرگ پدر تنها قطعه کوچکی زمین کشاورزی به او به ارث رسید اما او برای تحصیل فقه به عتبات رفت و چند سال بعد بعنوان مجتهد به اراک برگشت.
او در اراک علاوه بر تدریس فقه منسب قضاوت را نیز بعهده داشت و از این طریق توانست املاک بسیاری را نصیب خود گرداند. وی با وجود ثروت سرشار و گرفتاریهای بسیار ، ۹ ماه از سال را به تدریس میپرداخت، بهطوریکه هر روز سه جلسه بحث خارج فقه، خارج اصول و خارج اسفار در معقول داشت و سه ماه رجب شعبان و رمضان را به بحث تفسیر اختصاص داده بود.
پدرش به دعوت یکی از شاهزادگان قاجار به اراک آمد. با مرگ پدر تنها قطعه کوچکی زمین کشاورزی به او به ارث رسید اما او برای تحصیل فقه به عتبات رفت و چند سال بعد بعنوان مجتهد به اراک برگشت.
او در اراک علاوه بر تدریس فقه منسب قضاوت را نیز بعهده داشت و از این طریق توانست املاک بسیاری را نصیب خود گرداند. وی با وجود ثروت سرشار و گرفتاریهای بسیار ، ۹ ماه از سال را به تدریس میپرداخت، بهطوریکه هر روز سه جلسه بحث خارج فقه، خارج اصول و خارج اسفار در معقول داشت و سه ماه رجب شعبان و رمضان را به بحث تفسیر اختصاص داده بود.
حاجآقا محسن به موجب ساخت قنوات جدید، کاروانسراها، روستاهای جدید و
تملک بیابانهای اطراف عراق عجم(اراک) و فروش یا اجاره آنها به سایر اهالی
منطقه، به مرور زمان به ثروت قابل توجهی دست مییابد و قادر میشود
روستاهای بیشتری از ناحیه اراک را از شاهزادگان و حکمرانان محلی خریداری
نماید. روستاهای رشان، بازنه، رباطمیل، سهدانگ از روستای علیمآباد و سه
دانگ از روستای قرهکهریز از جمله املاک وی میباشد. میزان محصول گندم
سالانه این روستاها بالغ بر ۱۲ هزار خروار گندم بودهاست و اموال منقول وی
نیز بالغ بر ۲۰۰ هزار تومان ارزش داشتند که این سرمایهها به نقل از
ابوالحسنخان فخرالملک اردلان، حاکم اراک در دهه ۱۲۸۰ میباشد.
ثروت او به اندازه ای بود که ناصرالدین شاه در سفر خود به عتبات به
هنگام عبور از اراک، از آن میزان ثروت یک مجتهد اظهار شگفتی میکند.
مورخ سرشناس عصر قاجار، مهدیقلی هدایت، در کتاب خاطرات و خطرات خود حکایت میکند که در
همان سالی که کشور دچار قحطی بود و مردم دسته دسته از گرسنگی میمردند،
حاجی آقا محسن مجتهد نود ساله اراکی در انبارهای خود ۲۵۰٫۰۰۰ خروار گندم
احتکار کرده بود که از قریب صد پارچه ملک شش دانگی او آمده بود و
همین مجتهد بزرگوار بهطوریکه میگویند از پدر مرحوم خود فقط یک قطعه زمین
کوچکی به ارث برده بود که حداکثر سالی هفده من گندم محصول آن بود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر